ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Περιβάλλον

Υγροβιότοποι

Ιδανικοί τόποι για παρατήρηση και φωτογράφηση πουλιών, προσελκύουν ολοένα και περισσότερους λάτρεις του είδους από όλο τον κόσμο.

Στον υγροβιότοπο του κόλπου της Καλλονής η θάλασσα δεν έχει ούτε κύμα ούτε αφρό. Είναι παγιδευμένη σε «τηγάνια» και «ψήνεται» για την πήξη του αλατιού. Αυτό ακριβώς το πλούσιο σε ζωή περιβάλλον διαλέγουν τα πουλιά, ενώ την άνοιξη και το φθινόπωρο ακολουθούν και οι άνθρωποι που τα παρατηρούν. Μάλιστα, η συνύπαρξή τους έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο ώστε τα φλαμίνγκο με τα μακριά πόδια και το εντυπωσιακό ροζ χρώμα να μην ενοχλούνται από την ανθρώπινη παρουσία. Ο υγροβιότοπος, που έχει ενταχθεί στο Δίκτυο Προστασίας Natura 2000, εκτός από το θαλάσσιο χώρο του κόλπου, περιλαμβάνει και μεγάλο αριθμό χερσαίων υγροτόπων: τις αλυκές Καλλονής και Πολιχνίτου, τους χειμάρρους Τσικνιά, Βούβαρη, Μυλοπόταμο, τις Εννιά Καμάρες, την Ποταμιά, τη λιμνοθάλασσα των Μέσσων κ.ά.

Στα ανατολικά του νησιού, πάνω στη διασταύρωση των δρόμων Μυτιλήνης - Καλλονής και Μυτιλήνης - Γέρας, ο ποταμός Ευεργέτουλας και το έλος Ντιπίου δημιουργούν άλλον έναν εντυπωσιακό υγροβιότοπο, αυτόν του Ντιπίου - Λάρσου. Στις εκβολές του βρίσκουν φωλιά πολλά ερπετά, αμφίβια, πουλιά και έντομα.

Αγριόχηνες και πάπιες, αλκυόνες, ερωδιοί και άλλα πουλιά που ψάχνουν για τροφή καταλήγουν στις εκβολές των ποταμών Αλμυροπόταμος και Βούρκος, στον υγροβιότοπο των Βατερών. Εκεί, το αργιλώδες έδαφος και το μικρό βάθος του νερού επιτρέπουν την ανάπτυξη διαφόρων φυτικών και ζωϊκών οργανισμών σε μικρή απόσταση από την παραλία.

Πεζοπορία - Ιππασία – Καταδύσεις

Πεζοπορία

Δικαίως η Λέσβος μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο παράδεισος του πεζοπόρου. Φυσικός πλούτος ανεξάντλητος, διάσπαρτα πολιτιστικά μνημεία, εκπληκτική θέα στο Αιγαίο πέλαγος και τις μικρασιατικές ακτές, αλλά κυρίως ένα δίκτυο καλά σηματοδοτημένων μονοπατιών την καθιστούν ιδανικό προορισμό για περιπατητικό τουρισμό. Ενημερωτικά αναλόγια, παρατηρητήρια και κιόσκια για ανάπαυση των πεζοπόρων συμπληρώνουν την σηματοδότηση των μονοπατιών και εμπλουτίζουν τις διαδρομές στο νησί. Μπορείτε να περπατήσετε σε διαδρομές οικολογικού ενδιαφέροντος, διαδρομές βασισμένες στο αγροτικό τοπίο, στην γεωλογία και το ανάγλυφο, στον πολιτισμό, στα έθιμα και παραδόσεις. Υπάρχουν μονοπάτια με διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας που θα ικανοποιήσουν ακόμη και τους πιο έμπειρους περιπατητές.

Ιππασία

Στο νότιο τμήμα του νησιού, με αφετηρία τον οικισμό Μηλιές, δίπλα στο χωριό Πλαγιά, μπορεί κανείς να απολαύσει τη φύση πάνω σε άλογο. Διαδρομές μίας και δύο ωρών με ντόπιες ράτσες αλόγων, πάνω στα παλιά μονοπάτια που χρησιμοποιούσαν οι νησιώτες. Κατάφυτοι ελαιώνες, πηγές νερού και ερείπια πέτρινων σπιτιών αποτελούν έναν ιδιαίτερο τρόπο να γνωρίσει κανείς την ενδοχώρα του Πλωμαρίου.

Καταδύσεις

Πέρα από τις δραστηριότητες στη στεριά, η Λέσβος ενδείκνυται και για θαλάσσιες εξορμήσεις. Οργανωμένο καταδυτικό κέντρο, που λειτουργεί όλο το χρόνο με δύο βάσεις, προσφέρει τη δυνατότητα γνωριμίας με το βυθό. Στα ανατολικά της Λέσβου, από τη βάση στη Χαραμίδα, ιδανικές τοποθεσίες είναι τα νησάκια Άγιος Βασίλειος κα ιΜερσύνια και η περιοχή του Ταρτίου με τα πεντακάθαρα νερά. Στην περιοχή των Βατερών ένα ναυάγιο προκαλεί για εξερευνήσεις. Στα βορειοανατολικά του νησιού, από τη βάση της Πέτρας, στα Τουκμάκια ένα σύμπλεγμα νησιών και υφάλων με μοναδική βιοποικιλότητα και μορφολογία βυθού είναι ιδανικό σημείο τόσο για αρχάριους όσο και για έμπειρους δύτες. Το ίδιο κατάλληλο περιβάλλον έχουν και οι νησίδες απέναντι από την Πέτρα.

Απολιθωμένο Δάσος

Αν ήταν παραμύθι, θα λέγαμε πως μια φορά κι έναν πολύ μακρινό καιρό ήταν ένα δάσος στη δυτική Λέσβο. Ένα δάσος που με την κίνηση των τεκτονικών πλακών και την επακόλουθη ηφαιστειακή δραστηριότητα, χάθηκε κάτω από τη λάβα.

Σήμερα, 20 εκατομμύρια χρόνια μετά, αποτελεί ένα από τα ωραιότερα και σπανιότερα μνημεία γεωλογικής κληρονομιάς σε παγκόσμια κλίμακα – όμοιό του υπάρχει μόνο στην Αριζόνα των ΗΠΑ, αλλά είναι μικρότερο σε έκταση και αξία.

Οι φυσικές διεργασίες και η ανθρώπινη επέμβαση αποκαλύπτουν εντυπωσιακούς κορμούς, κλαδιά, ρίζες, καρπούς και φύλλα δέντρων, αλλά και απολιθωμένα οστά ζώων, σε λαμπερά, ζωντανά χρώματα, ασυνήθιστους συνδυασμούς και μεγέθη που εντυπωσιάζουν.

Ιαματικές Πήγες

Οι γεωλογικές ανακατατάξεις προίκισαν την Λέσβο με πολλές ιαματικές πηγές, οι οποίες επηρέασαν τη ζωή του νησιού. Οι πρώτοι οικισμοί της προϊστορίας δημιουργούνται κοντά στα «θαυματουργά» νερά. Σήμερα, εκσυγχρονισμένες ή μη, προσφέρουν μια μοναδική ιαματική εμπειρία στο σύγχρονο ταξιδιώτη.

Οι Θερμές Πηγές Θερμής κρύβουν, εκτός από ιαματικές ιδιότητες, και λαμπρή ιστορία. Αξίζει να τις επισκεφθείτε ακόμη και αν δεν ενδιαφέρεστε για ιαματικό μπάνιο, για να ψηλαφίσετε το παρελθόν του τόπου. Η περιοχή άκμασε την ελληνιστική εποχή, ενώ οι Ρωμαίοι έκαναν τα λουτρά μέρος της καθημερινότητάς τους. Αρχαίοι ναοί, μέρη των οποίων χρησιμοποιήθηκαν σε μεταγενέστερες κατασκευές, θολωτά κτίρια που χτίστηκαν επί Τουρκοκρατίας από πασάδες που λάτρεψαν την Λέσβο, το ξενοδοχείο Σάρλιτζα Πάλλας σε σχέδια Γάλλων αρχιτεκτόνων που φιλοξένησε τον Βενιζέλο, ψιθυρίζουν Ιστορία! Οι σύγχρονες λουτρικές εγκαταστάσεις είναι ένα ανακαινισμένο κτίριο με ατομικούς λουτήρες δίπλα στο Σάρλιτζα. Η θερμοκρασία του νερού είναι 49,9 °C, ενώ η πηγή χαρακτηρίζεται ως σιδηρούχος θερμή αλιπηγή.

Οι Θερμές Πηγές Θέρμα Κόλπου Γέρας ή Λουτρά Κόρφου βρίσκονται μόλις λίγα χιλιόμετρα από την Μυτιλήνη. Σε προηγούμενες εποχές, αραμπάδες και βάρκες που άραζαν στις προβλήτες του ήσυχου κόλπου έφερναν εδώ τον κόσμο της πρωτεύουσας για το ζεστό του μπάνιο. Η θερμοκρασία του νερού είναι 39,7 °C και η πηγή χαρακτηρίζεται ως χλωρονατριούχος. Εντυπωσιακή είναι η χαβούζα με τα παράθυρα που βλέπουν την θάλασσα και τους μαρμάρινους και πέτρινους κρουνούς.

Η θερμοπηγή της Εφταλούς βρίσκεται στη βόρεια ακτή της Λέσβου, πολύ κοντά στη Μήθυμνα. Τα ιαματικά νερά αναβλύζουν δίπλα στην θάλασσα, από ανδεσιτικούς τόφους και κροκαλοπαγή. Η θερμοκρασία του νερού είναι 46,5 °C και με ραδιενέργεια 14,7 MACHE αποτελεί την πιο ραδιενεργή πηγή της Λέσβου. Το κτίριο των λουτρών, με το μακρόστενο καμπυλωτό θόλο από το 17ο αιώνα και μικρούς φωταγωγούς, προσφέρει μια παραμυθένια εμπειρία. Άλλοι τέσσερις λουτήρες στο διπλανό ανακαινισμένο κτίριο προσφέρουν μια πιο σύγχρονη εκδοχή του θερμαλισμού. Οι Θερμές Πηγές Πολιχνίτου είναι από τις θερμότερες στην Ευρώπη, χλωριονατριούχες και με θερμοκρασία να κυμαίνεται μεταξύ 62 °C και 86 °C και βρίσκονται 1 χλμ. νοτιοανατολικά της κωμόπολης Πολιχνίτου, με δύο πισίνες και σύγχρονες εγκαταστάσεις. Συστήνονται για τη θεραπεία ρευματισμών και αρθροπαθειών.

Η θερμοπηγή του Λισβορίου, κρυμμένη μέσα στους ελαιώνες, αναβλύζει από ηφαιστειακά κροκαλοπαγή και ηφαιστειακούς τόφους. Έχει θερμοκρασία νερού 69 °C και παρόμοια χημική σύσταση με τις πηγές του Δήμου Πολιχνίτου. Υπάρχουν δύο πισίνες, η μία σε χρήση από την Τουρκοκρατία!

Ιαματικά λουτρά Kόλπου Γέρας «Θέρμα»

Η θερμοκρασία του νερού είναι 39,7 °C και η πηγή χαρακτηρίζεται ως χλωρονατριούχος. Εντυπωσιακή είναι η χαβούζα με τα παράθυρα που βλέπουν την θάλασσα και τους μαρμάρινους και πέτρινους κρουνούς.

Θερμές Πηγές Πολιχνίτου

Οι Θερμές Πηγές Πολιχνίτου είναι από τις θερμότερες στην Ευρώπη, χλωριονατριούχες με δύο πισίνες και σύγχρονες εγκαταστάσεις. Συστήνονται για τη θεραπεία ρευματισμών και αρθροπαθειών.

Πηγές: «Νήσων Περίπλους» Δίκτυο Αναπτυξιακών Εταιριών Νησιωτικής Ελλάδας, Οδηγός εναλλακτικού τουρισμού για τα ελληνικά νησιά ISBN: 978-960-98860-4-8
Φωτογραφίες: «Ανακαλύψτε τη Λέσβο» Θεματικός Οδηγός, Έκδοση: Δήμος Λέσβου ISBN: 978-960-99587-8-3
Φωτογραφίες: Έφη Παρούτσα